Έμαθαν να ξεχωρίζουν το καλό λάδι μαθητές του Ευρωπαϊκού Σχολείου Ηρακλείου

Μια μοναδική εμπειρία είχαν την ευκαιρία να ζήσουν μαθητές από το Ευρωπαϊκό Σχολείο Ηρακλείου που επισκέφθηκαν ελαιοτριβείο που αλέθει τις ελιές με τον παραδοσιακό τρόπο στην περιοχή των Αρχανών.

Επρόκειτο για την εκπαιδευτική εκδρομή που πραγματοποίησαν οι μαθητές των S2 Eλληνόφωνου τμήματος και του S2 Αγγλόφωνου τμήματος οι οποίοι έφθασαν ως το Koronekes Organic Olive Mill, περπατώντας μέσα στη φύση για περίπου δύο χιλιόμετρα από το κεντρικό δρόμο.

Η εκπαιδευτική εκδρομή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των μαθημάτων της Ηθικής και των Θρησκευτικών με θέμα τη διατροφή (ελαιόλαδο, νηστεία)

Συνοδοί καθηγητές ήταν οι: Μαίρη Παπουτσάκη, Μαρία Κασμιρλή, Λευτέρης Λιτσεσελίδης.

Εκεί τους περίμεναν οι ιδιοκτήτες του ελαιοτριβείου ο Γιώργος Μαυράκης και η Κιάρα Κουτουλάκη, που τους έμαθαν τα πάντα για την καλλιέργεια της ελιάς, τους έμαθαν να ξεχωρίζουν το καλό λάδι και στο τέλος τους κέρασαν παγωτό με λάδι!

Οι ιδιοκτήτες μετά την άφιξη των παιδιών ανέλαβαν ο καθένας από ένα γκρουπ και η ξενάγηση ακολούθησε διαφορετική πορεία για κάθε γκρουπ. Το αγγλόφωνο το ανέλαβε η Κιάρα και το ελληνόφωνο ο Γιώργος.

Ο Γιώργος πήγε τα παιδιά πρώτα σε ένα από τα χωράφια του με ελαιόδεντρα, τα μικρότερα σε ηλικία, 25 ετών. Τα πανιά ήταν στρωμένα κάτω και δύο εργάτες παρόντες έκαναν όχι τη βίαιη δουλειά που έχουμε συνηθίσει εμείς όταν μαζεύουμε ελιές, αλλά με απαλές αργές κινήσεις σχεδόν χάιδευαν τα κλαδιά των δέντρων, σχεδόν άγγιζαν ένα-ένα τα φύλλα.

Έβαλε τα παιδιά να κάτσουν και τους μίλησε για τη «βασίλισσα» των ποικιλιών της ελιάς, την κορωνέικη, για τη φροντίδα του αγρότη στα δέντρα του που δεν σταματά όλο το χρόνο, για τα δέντρα της ελιάς που δεν είναι δέντρα αλλά θάμνοι στην πραγματικότητα. Το τελευταίο προέκυψε όταν ένας μαθητής ρώτησε γιατί τα συγκεκριμένα ελαιόδεντρα που έβλεπαν ήταν κλαδεμένα σε τόσο χαμηλό ύψος και ο Γιώργος εξήγησε ότι στην πραγματικότητα οι ελιές δεν είναι δέντρα, είναι θάμνοι, οπότε έχει σημασία να κρατάμε τα κλαδάκια εκείνα από χαμηλά προς τα πάνω που δίνουν στην ελιά το σχήμα του κυπέλου. Τα έλεγε αυτά και ταυτόχρονα άγγιζε σαν κάτι ιερό ένα κλαδάκι που είχε φυτρώσει χαμηλά. «Αυτό το κλαδάκι είναι το μέλλον», είπε.

Ο Γιώργος δεν αντάλλασσε μόνο λέξεις με τα παιδιά, δεν απαντούσε σε ερωτήσεις παρέχοντας πληροφορίες, έκανε πολλά περισσότερα: χόρταινε τα μάτια τους με εικόνες: τους εργάτες που χάιδευαν ένα-ένα τα φυλλαράκια της ελιάς, τα σκυλιά του που χαρούμενα κυλιόντουσαν στα στρωμένα πανιά. Τους έδινε την ευκαιρία να πιάσουν και να δοκιμάσουν τις μη βρώσιμες ελιές, να αισθανθούν την πικράδα τους στο στόμα, αυτήν την τόσο πολύτιμη για την υγεία μας, αυτήν που μένει για πολλή ώρα στο στόμα και δε φεύγει με τίποτα. Τους έδινε γεύσεις που χαράχτηκαν στο μυαλό των παιδιών. Τα εκπαίδευε στο να εκτιμούν το καλό, το υγιεινό, το βιολογικό, το ωφέλιμο. Τους δίδασκε ότι τα δέντρα δεν τα χτυπάμε, τα χαϊδεύουμε, τα σεβόμαστε, ακούμε τις ανάγκες τους, τους δίνουμε αγάπη, για να μας δώσουν κι αυτά με τη σειρά τους τον καλό καρπό τους. Και τα παιδιά ρωτούσαν…

Απαντούσε σε όλες τις ερωτήσεις με μια τρυφερότητα και ένα σεβασμό απέναντί τους και απέναντι σε αυτά που ζητάνε να μάθουν. Όσο τρυφερός ήταν έτσι όπως άγγιζε τα ελαιόδεντρα, τα κλαδάκια, τα χορταράκια που ήταν φυτρωμένα στο χώμα, αργά-αργά, απαλά, σχεδόν σαν να φοβόταν να μην τα πληγώσει με το άγγιγμά του, έτσι τρυφερός ήταν και με τον τρόπο που απαντούσε στα παιδιά, προφέροντας αργά-αργά την κάθε λέξη, σαν για να δώσει χρόνο στο εαυτό του να επιλέξει την κατάλληλη λέξη, την πιο σωστή, αυτή που θα απαντούσε στο ερώτημα του παιδιού πιο εύστοχα, αυτή που θα χάιδευε την ψυχή και το μυαλό των παιδιών που διψούσαν να μάθουν για την ελιά και το ελαιόλαδο.

Και τα παιδιά μάθαιναν, έβλεπαν, γεύονταν…

Εξήγησε στα παιδιά ότι ο καλός παραγωγός δεν κοιτάζει το δέντρο στον καρπό για να δει αν όλα πάνε καλά, αλλά ξεκινά το βλέμμα του από κάτω, από το χώμα. Αν δει πολλά διαφορετικά φυτά να έχουν φυτρώσει κάτω, αυτό σημαίνει ότι και οι ελιές του παίρνουν πιο πλούσια στοιχεία από το έδαφος και το λάδι τους είναι πιο καλό. Έχει φυτέψει, μάλιστα, ο ίδιος στις άκρες και αρωματικά φυτά για να παίρνουν οι ελιές και τα αρώματα από αυτά. Στη συνέχεια το βλέμμα του παραγωγού ανεβαίνει στον κορμό του δέντρου και στα κλαδιά του, εκεί που φωλιάζουν καλά και κακά στοιχεία, τα καλά που πρέπει να προστατέψουμε, τα κακά που πρέπει να καταπολεμήσουμε με φυσικό τρόπο. Με τις αραχνούλες και τα φυτά που προσελκύουν τα επιβλαβή έντομα δουλεύει ο Γιώργος και όχι με φυτοφάρμακα και χημικά. Το τελευταίο που θα κοιτάξει ο καλός παραγωγός είναι τον καρπό, το φρούτο όπως έλεγε. Ακόμα και αν ο καρπός δεν είναι καλός, αν στο έδαφος δει ο παραγωγός αυτά που πρέπει να δει, την ποικιλία στα χορταράκια, τότε και ο καρπός είναι σίγουρο ότι θα γίνει καλός.

Τους έδειξε τέλος το σύστημα ποτίσματος που έχει φτιάξει. Λάστιχα περασμένα πάνω στις ελιές που σε ένα σημείο τα τρυπά για να ενώσει ένα μακαρόνι (ένα καλάμι) που κρέμεται προς τα κάτω και όταν τρέχει το νερό σχηματίζει μια ομπρέλα από βροχή σε κάθε ρίζα χωρίς να βρέχει τον κορμό.

Στη συνέχεια τα οδήγησε έξω από το ελαιοτριβείο, εκεί που κάθονταν τα παιδιά του άλλου γκρουπ που είχαν ακολουθήσει αντίστροφη πορεία. Εκείνα είχαν ξεναγηθεί πρώτα μέσα στο χώρο του ελαιοτριβείου από την Κιάρα και στη συνέχεια θα πήγαιναν να δουν από κοντά τις ελιές και να μάθουν για αυτές. Μόλις συναντήθηκαν τα δύο γκρουπ φωνές γέμισαν το χώρο, λέξεις και προτάσεις που αντάλλασσαν τα παιδιά σε διαφορετικές γλώσσες και που έλεγαν όμως τα ίδια πράγματα.

Τα γκρουπ χωρίστηκαν πάλι. Ήταν η σειρά του ελληνόφωνου τμήματος να ξεναγηθεί μέσα στο ελαιοτριβείο. Ο Γιώργος τούς έδειξε τα μηχανήματα, τους παραδοσιακούς μποξάδες, τους εξήγησε τι κάνει το κάθε μηχάνημα, τους μίλησε για τη διαδικασία παραγωγής του βιολογικού ελαιολάδου. Τους μίλησε για δύο ποιότητες, με κορυφαία τον ανθό όπως τον ονομάζει, δηλαδή το λάδι που βγαίνει από τη διαδικασία αυτή πιο γρήγορα και έτσι είναι και το πιο υγιεινό, αυτό που έχει κρατήσει περισσότερα θρεπτικά στοιχεία, γιατί δεν έχει προλάβει να έρθει σε επαφή με το οξυγόνο.

Στη συνέχεια οδήγησε τα παιδιά έξω στην αυλή όπου εν τω μεταξύ επέστρεφαν από τα ελαιόδεντρα και τα παιδιά του αγγλόφωνου τμήματος. Δύο τραπέζια είχαν ετοιμαστεί για τα παιδιά για να ακολουθήσει η διαδικασία της γευσιγνωσίας παράλληλα και για τα δύο τμήματα, σε δύο γλώσσες ταυτόχρονα.

Η Κιάρα τοποθέτησε πανιεράκια με ψωμί στα τραπέζια. Ο Γιώργος και η Κιάρα εκπαίδευσαν τα παιδιά να ξεχωρίζουν το καλό λάδι με τις αισθήσεις τους. Τα παιδιά δοκίμασαν σε σφηνάκια την πρώτη φορά έξτρα παρθένο ελαιόλαδο του εμπορίου και τη δεύτερη το δικό τους ανθό. Τρία στοιχεία, είπαν, πρέπει να εντοπίσουν σε ένα καλό λάδι, το φρουτώδες στοιχείο, το πικάντικο και το πικρό. Τη φρουτάδα την αντιλαμβανόμαστε περισσότερο με την όσφρηση, αν η μυρωδιά από ένα λάδι μας κάνει να θέλουμε να το δοκιμάσουμε ή όχι. Το πικάντικο στοιχείο μάς φέρνει ένα κάψιμο και τέλος την πικράδα δεν πρέπει να την αισθανθούμε αμέσως στο λαιμό μας καταπίνοντας το λάδι αλλά λίγο μετά. Η πολύτιμη πικράδα είναι και η απόδειξη ότι το λάδι είναι φρέσκο και άρα πιο υγιεινό. Έφαγαν ψωμί, αντάλλαξαν πειράγματα τα δύο τμήματα μεταξύ τους και ακολούθησε μια έκπληξη.

Οι ιδιοκτήτες του ελαιουργείου κέρασαν τα παιδιά παγωτό… με λάδι! Το λάδι στο παγωτό κάνει τη γεύση πιο φυσική, εξήγησε ο Γιώργος, και όντως έδινε μια πιο γήινη γεύση, πιο ενδιαφέρουσα.

Τα παιδιά έφαγαν το παγωτό με λάδι και αποχαιρέτησαν τους ιδιοκτήτες. Η Κιάρα, που συνενώνει, λόγω τετραπλής καταγωγής, στοιχεία από δύο ηπείρους, που κάνει ξεναγήσεις σε ανθρώπους που έρχονται από κάθε μεριά της Γης στο Koronekes Organic Olive Mill σε τέσσερις γλώσσες, αποχαιρέτησε με τη σειρά της τα παιδιά – τα περισσότερα από τα οποία μοιράζονται κάτι κοινό με την ίδια, μια ύπαρξη ζυμωμένη με στοιχεία από διαφορετικούς πολιτισμούς, κουλτούρες, γλώσσες. Πριν τα παιδιά πάρουν το δρόμο της επιστροφής περπατώντας ως το λεωφορείο, τους έκανε και μια επαγγελματική πρόταση∙ όσα παιδιά θελήσουν όταν μεγαλώσουν μπορούν να δουλέψουν αν το επιθυμούν τα καλοκαίρια εκεί, με απαιτούμενα προσόντα την αγάπη για την ελιά και την αγάπη για τις γλώσσες και την κουλτούρα διαφορετικών χωρών.