Οι βρισιές μοιάζουν ηχητικά σε όλες τις γλώσσες

Από Κωστας Τριγώνης Δημοσιεύθηκε στις Δεκ 10, 2022

Oι βρισιές σε διαφορετικές και άσχετες μεταξύ τους γλώσσες είναι ηχητικά παρόμοιες. Αυτό υποδεικνύει μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Psychonomic Bulletin & Review. Τα βρωμόλογα, ιδιαίτερα τα πιο χυδαία, συνήθως δεν περιλαμβάνουν ήχους συμφώνων.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι κοινοί κανόνες συνδέουν όλες τις γλώσσες του κόσμου, όσο διαφορετικές κι αν είναι. «Οι βαρύτερες βρισιές στην αγγλική γλώσσα έχουν κοινά φωνητικά χαρακτηριστικά», επισημαίνει ο Ράιαν Μακέι, ψυχολόγος στο Ρόγιαλ Χόλογουέι, του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. «Είναι βραχείες και περιλαμβάνουν “κλειστά σύμφωνα”, που ονομάζονται έτσι επειδή κατά την εκφορά τους φράζεται η φωνητική οδός», εξηγεί.

Ο δρ Μακέι συνεργάστηκε με τη συνάδελφό του Σιρί Λεβ-Αρι για να μελετήσουν αν τα ίδια πρότυπα καταγράφονταν και σε άλλες γλώσσες και αντικατοπτρίζουν αυτό που στη γλωσσολογία ορίζεται ως «ηχητικός συμβολισμός». Ο «ηχητικός συμβολισμός» συμβαίνει όταν μία λέξη ακούγεται όπως αυτό που σημαίνει.

Για να βρουν τα πρότυπα που διέπουν λέξεις που χρησιμοποιούνται ως βρισιές, ζήτησαν από εθελοντές που μιλούσαν καλά εβραϊκά, χίντι, ουγγρικά, ρωσικά και κορεατικά να δημιουργήσουν λίστες με τις χυδαιότερες λέξεις που γνώριζαν. Στη συνέχεια τις συνέκριναν με ουδέτερες λέξεις κάθε γλώσσας.

Χωρίς κλειστά σύμφωνα

Στις «διεθνείς» βρισιές δεν βρέθηκαν τα κακόηχα και έντονα «κλειστά σύμφωνα» που είναι χαρακτηριστικά στα αγγλικά. Ομως, επισημαίνει η δρ Λεβ-Αρι, «εντοπίσαμε πρότυπα που δεν τα περιμέναμε. Οι χυδαίες λέξεις προσδιορίζονταν από όσα δεν είχαν: τα προσεγγιστικά σύμφωνα. Δηλαδή εκείνα που παράγονται με χαλαρή, ανοιχτή προσέγγιση των οργάνων που συμμετέχουν στην άρθρωσή τους».

Στη συνέχεια οι ερευνητές αναζήτησαν το ίδιο φαινόμενο στα αραβικά, κινεζικά, φινλανδικά, γαλλικά, γερμανικά και ισπανικά. Οι εθελοντές άκουσαν ζεύγη λέξεων σε γλώσσες που δεν γνώριζαν και μπόρεσαν να διακρίνουν τις προσβλητικές. Θεώρησαν, δηλαδή, ότι λέξεις χωρίς προσεγγιστικά σύμφωνα ήταν ύβρεις.

Οι βρισιές ως λέξεις δεν έχουν κοινή σημασία, αλλά εξυπηρετούν την ίδια λειτουργία: να προσβάλλουν. Οι συντάκτες της μελέτης σημειώνουν ότι «είναι προφανές ότι όλοι οι ήχοι δεν είναι εξίσου ενδεδειγμένοι για τη βωμολοχία».

Η δρ Λεβ-Αλι υπογραμμίζει ότι εξαίρεση στον γενικό κανόνα αποτελεί η γαλλική γλώσσα, όπου οι ύβρεις διαθέτουν πιο μαλακούς ήχους συμφώνων, ακριβώς όπως οι υπόλοιπες. Γι’ αυτόν τον λόγο οι Γάλλοι εθελοντές είχαν μεγαλύτερη δυσκολία να διακρίνουν τις βρισιές σε γλώσσες που δεν γνώριζαν.

Καθημερινή