Τα Λατινικά … στην πράξη !

Με το ΜΑΤΙ του Επωχούμενου Παρατηρητή

Ήμουν τυχερός, ως φοιτητής, που είχα συγκάτοικο ένα πρώην συμμαθητή μου. Δημοτικό, Γυμνάσιο μαζί. Χωρίσαμε, όταν έπρεπε να διαλέξουμε Πρακτικό ή Κλασικό. Εκείνος ήθελε Νομική, Κλασικό –εγώ όχι … Δεν ξέρω πώς βρέθηκα στη διασταύρωση 25ης Αυγούστου και Κορωναίου. Εκεί, όπου σήμερα βρίσκεται το κατάστημα τράπεζας, ήταν το πρακτορείο της Ολυμπιακής. Σε κάθε πόλη, όπου η Ολυμπιακή είχε πτήσεις υπήρχε ένα πρακτορείο. Εκεί πήγαινε όποιος ταξίδευε, άφηνε σε ένα σωρό μαζί με όλες τις άλλες τη βαλίτσα του, χωρίς ελέγχους, μηχανήματα και διατυπώσεις και επιβιβαζόταν στο λεωφορείο της εταιρείας για το αεροδρόμιο· αρχικά δωρεάν και αργότερα έναντι κάποιου αντιτίμου, καθώς με τα μέτρα της εποχής, η απόσταση των 5 χλμ. ως το αεροδρόμιο  ήταν ένα μικρό ταξιδάκι. Κατά την άφιξη, είχαμε την αντίστροφη διαδικασία… 

Την προηγούμενη είχαν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα των Πανελληνίων. Ο συμμαθητής μου, ερχόμενος από Αθήνα, κατέβηκε από το λεωφορείο (προσοχή! Καμία σχέση με τα μη αφιχθέντα, εισέτι, πούλμαν). Φορούσε ένα τουίντ γκρίζο παλτό και είχε την τυλιγμένη ρολό  εφημερίδα στο χέρι του· υποθέτω εκείνη με τα αποτελέσματα. Μου είπε ότι είχε περάσει Νομική Θεσσαλονίκης και ανταλλάξαμε ευχές και συγχαρητήρια. Είχαμε και οι δύο «χάσει» ένα χρόνο. Εκείνος επειδή δεν τα κατάφερε για Νομική με την πρώτη, έκανε εγγραφή σε κάποια ιδιωτική σχολή στην Αθήνα. Εγώ έχοντας απολυτήριο εξωτερικού (ΗΠΑ), αντί για Πανελλήνιες με τους συμμαθητές μου, έδωσα εξετάσεις για να αποκτήσω το αντίστοιχο ελληνικό και συνέχισα με προπαρασκευή για τις επόμενες Πανελλήνιες. Με ικανοποίηση με πληροφόρησε, ότι όχι μόνο είχαμε εισαχθεί στο πανεπιστήμιο, αλλά και λόγω καλής σειράς, είχαμε εξασφαλίσει –και οι δύο- υποτροφία. Καλή αρχή, σκέφτηκα! 

-Θέλεις να συγκατοικήσουμε;… με ρώτησε. Χωρίς πολλή σκέψη απάντησα θετικά, αφού έλυνα ένα πρόβλημα –εκείνο της συγκατοίκησης- πριν προλάβω να το καλοσκεφτώ. Έπειτα, είπα πως καλύτερα με κάποιον γνωστό, παρά με άγνωστο και μάλιστα μετά από ψάξιμο και αβεβαιότητες… Η δεύτερη ερώτηση ήταν μάλλον αυτονόητη, αλλά εξίσου σπουδαία για τη μετέπειτα φοιτητική μας πορεία: -Σου αρέσει η μουσική;… Και σε ποιον δεν αρέσει, σκέφτηκα. Κι όμως, μπορώ να φέρω στο μυαλό μου μερικούς γνωστούς μου, που δηλώνουν ότι το προτιμούν και χωρίς μουσική… και ο φίλος μου συνέχισε, διευκρινίζοντας: -Έχω και ηλεκτρόφωνο… και θα το φέρω μαζί μου! Αυτή η πληροφορία έκανε τα πράγματα πιο συγκεκριμένα. Το ηλεκτρόφωνο ήταν μια συσκευή, με ρεύμα ή/και με μπαταρία, κάτι σαν βαλιτσάκι, όπου το ένα μέρος της ήταν ένα πικάπ (*) και το άλλο είχε το μεγάφωνο. Έτσι, υπήρχε η δυνατότητα να έχουμε μουσική, είτε στο σπίτι είτε αλλού, εκδρομή, πάρτυ κ.λπ. (*) Για όσους δεν γνωρίζουν τι ΗΤΑΝ το πικάπ, ας ανατρέξουν για περισσότερα στο διαδίκτυο.  Σόρρι…

Βρήκαμε στη Θεσσαλονίκη δυάρι σε κεντρική πολυκατοικία, Πρίγκηπος Νικολάου (σήμερα Αλ. Σβώλου) και Ιπποδρομίου. Πάνω από το «Χρυσό Παγώνι», που ήταν ένα μεγάλο γωνιακό εστιατόριο, για φοιτητές με βαλάντιο μεσαίο και άνω· λειτουργεί και ως τα σήμερα… Ρίξαμε κλήρο και μοιράσαμε τα δωμάτια και σαν καλοί φοιτητές, όταν πλησίαζαν οι εξετάσεις το ρίχναμε και στο διάβασμα. Το κίνητρο ήταν να διατηρήσουμε την υποτροφία, πράγμα που πετυχαίναμε κάθε χρόνο, με μικρή η μεγαλύτερη προσπάθεια, σε όλη τη φοιτητική μας πορεία. Ένα μεγάλο όπλο μας ήταν τα ξενύχτια, όπου, ο καθένας στο χώρο του, διαβάζαμε σχεδόν ως το πρωί. Ο συγκάτοικός μου είχε το συνήθειο, όταν ολοκλήρωνε τη μελέτη ενός κεφαλαίου, να με επισκέπτεται, αδιάφορο τι ώρα ήταν, να μου δίνει το βιβλίο (σύγγραμμα) και να αγορεύει, βηματίζοντας πάνω – κάτω μέσα στο δωμάτιο, οραματιζόμενος, ίσως, ότι αγορεύει σε αίθουσα δικαστηρίου. Εγώ, έπρεπε να παρακολουθώ αν χρωμάτιζε σωστά τη φωνή του όπου είχε κόμμα, άνω τελεία ή θαυμαστικό… τα ήξερε «απ΄ έξω»!

Όσο βαρετό, κουραστικό ή και ανιαρό ήταν το «παιχνίδι» αυτό, μου έδινε την ευκαιρία να περάσω σε άλλους χώρους μελέτης και να γνωρίσω, έστω και επιδερμικά, αρχές, κανόνες και θέματα ενός άλλου επιστημονικού χώρου, στον οποίο διαφορετικά δεν θα είχα πρόσβαση…  Ένα από τα μαθήματα των πρωτοετών της Νομικής ήταν και το Ρωμαϊκό Δίκαιο. Με ένα χρόνο λατινικών, στο σχολείο, δεν έφτασα ποτέ στο επίπεδο συμμαθητών μου, του «κλασικού», που αλληλογραφούσαν (έστω και εν μέρει) με τις φίλες τους, στην Αθήνα … στα Λατινικά. Όμως, οι γνώσεις άλλων γλωσσών βοηθούσε, ώστε αρκετά από τα λατινικά αποφθέγματα να είναι λίγο ή πολύ κατανοητά και ευκολοαπομνημόνευτα· ιδιαίτερα όταν είχαν μία γενική και διαχρονική ισχύ. Ένα απ’ αυτά, έλεγε: “Terrae potestas finitur, ubi finitur armorum vis”. Ας ξεκινήσουμε από τις γνώσεις των αγγλικών: Terrae … αγγλιστί  territory, έδαφος, γη, χώρα. Potestas … από το potent = ισχυρός, finitur … καλά, το ξέρουμε… «φινίτο», τελειώνω, ubi … όπου, finitur = τελειώνει, armorum… παρουσιάστε «άρμ», δηλ. όπλα, vis … παλιότερη διαφήμιση σκόνης καθαρισμού (Vim), όπου το σποτάκι έκλεινε με το: «vim σημαίνει δύναμις» … τι vim, τι vis. Τελικά: «Η ισχύς μιας χώρας τελειώνει, εκεί όπου τελειώνει η δύναμη των όπλων της». Σωστό; … Άσχετο; Καθόλου, επειδή …

Η εξ ανατολών «φίλοι» μας, με τον απρόβλεπτο και υπερφίαλο σουλτάνο τους, με τα 80 εκατομ. πληθυσμό (δεκαπλάσιοι από εμάς, σε λίγο) και την οπλική υπεροχή τους, αλωνίζουν στο Αιγαίο, πραγματοποιούν έρευνες στην υφαλοκρηπίδα μας, πραγματοποιούν υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά μας, απειλούν με casus belli (αιτία πολέμου) στην επέκταση των χωρικών υδάτων μας, που δικαιούμαστε από το Διεθνές Δίκαιο και δηλώνουν με θρασύτητα, ότι τίποτα δεν μπορεί να συμβεί στην ανατολική Μεσόγειο, χωρίς τη συγκατάθεσή τους… Με αφορμή την παράνομη αλιεία τούρκων ψαράδων, στο ανατολικό Αιγαίο, στη θάλασσά μας και την εκδίωξή των ελλήνων ψαράδων από τουρκικά πολεμικά, ο πρωθυπουργός μας,  εύστροφος και εύγλωττος και στα αγγλικά, με δήλωσή του προσκάλεσε (μάλλον παρακάλεσε, ανεπιτυχώς) τους γείτονές μας, να προσέλθουν και να ορίσουμε ζώνες, όπου θα απαγορεύεται η αλιεία. Άκουσον, άκουσον! Το ανάλογο αυτής της πρότασης είναι να προσπαθήσουμε να προσκαλέσουμε τον διπλανό μας γείτονα  σε συμφωνία, όπου και οι δύο, δεν θα χρησιμοποιούμε τα δωμάτια των σπιτιών μας, που εφάπτονται της μεσοτοιχίας… 

Και για να επιστρέψουμε στο Αιγαίο, φαίνεται ότι με μια τέτοια συμφωνία, οι έλληνες ψαράδες δεν θα αλιεύουν σε μέρη που έχουν δικαίωμα να το πράττουν, απλώς και μόνο για να μην εμπλέκονται σε δυσάρεστα γεγονότα με τους τούρκους συναδέλφους τους.. Κρίμα … όμως, τι μπορεί να γίνει; Αν έχουμε περιορισμένη φαντασία, ας ξαναδιαβάσουμε το παραπάνω λατινικό ρητό!

Ep.Peripatitis@gmail.com

Βλ. και παλιότερο άρθρο στην «ΠΑΤΡΙΣ»: https://www.patris.gr/2018/05/22/o-akiryktos-polemos-sto-aigaio/ 

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
Click to Hide Advanced Floating Content