Δόξα τώ παναγάθω Θεώ !

«Έρχεται ο Νικόδημος…»!!! Το νέο κυκλοφόρησε σαν αστραπή, αλλά και διακριτικά, στον ευρύτερο κύκλο των ευσεβών και θεοσεβούμενων κυριών. Οι άνδρες, λιγότερο απόλυτοι και περισσότερο περίεργοι, ανέμεναν να κρίνουν «δια ζώσης». Το νέο κυκλοφόρησε με τη σεμνότητα και τη διακριτικότητα που –όπως εφημολογείτο- χαρακτήριζαν τον ίδιο. Νέος, μορφωμένος, σεμνός, ευπαρουσίαστος και κυρίως «με φώτιση». Θεία φώτιση. Ακολουθούσε με ακρίβεια και προσοχή τον τύπο, αλλά η ουσία και η κατανόηση είχαν το προβάδισμα στις επαφές και στις συναντήσεις του με τους κληρικούς, αλλά και με τους λαϊκούς… 

Υπήρχε η διάδοσις ότι ήρχετο από το Άγιον Όρος, και μάλιστα με υψηλές συστάσεις. Ειπώθηκε, μάλιστα, ότι ο μητροπολίτης τον υπεδέχθη με «ανοικτάς αγκάλας». Του πρότεινε, επίσης, -όπως λένε οι φήμες- να συλλειτουργήσουν, πράγμα που ο Νικόδημος, με διπλωματικό τρόπο, απέφυγε, όσο τιμητική και αν ήτο η πρόσκληση αυτή. Με λίγα λόγια, ήταν ένα ξεχωριστό και ποιοτικό άτομο, που ανατάραξε τα νερά στους παραεκκλησιαστικούς κύκλους, με την ξαφνική και αναπάντεχη έλευσή του, στα «πατρώα εδάφη». Είχε, μάλιστα και τον τίτλο –οφφίκιο- του Αρχιμανδρίτη και αυτό προσέδιδε στο Νικόδημο μια μεγαλύτερη και εντυπωσιακή για την ηλικία του προσωπική αίγλη και επιβολή.  Ο τίτλος αυτός όπως γνωρίζουν όλοι, απονέμεται σε άγαμο κληρικό, που φέρει το δεύτερο τίτλο της ιεροσύνης, δηλ. του πρεσβυτέρου. Όντας παιδί, ακόμη, ρώτησα  γιατί να λέγεται έτσι, δηλ. «αρχιμανδρίτης» και μου είπαν ότι στα παλιά τα χρόνια, στην Ανατολή, τα μοναστήρια λέγονταν «μάντρες» και εκεί βρίσκονταν τα «λογικά πρόβατα του Χριστού», οι μοναχοί. Πρώτος, ανάμεσά τους ήταν ο αρχι-μανδρίτης… Μέσα στο χάρισμα της σεμνότητας και της ταπεινότητας, που διέκρινε το Νικόδημο, όπως έλεγαν όσοι τον είχαν γνωρίσει, ήταν και το ότι δεν άφηνε σε κοινή θέα τον πολύτιμο επιστήθιο χρυσό σταυρό, που του δόθηκε για το ήθος και τη διαδρομή του στο χώρο της εκκλησίας…

Το τραπέζι ήταν στρωμένο και όλοι οι ευσεβείς χριστιανοί σηκώθηκαν μόλις η οικοδέσποινα ξεπρόβαλε στην εσωτερική πόρτα και σιωπηρά μεν, αλλά με το κεφάλι και τα μάτια ενημέρωσε τους παρευρισκόμενους ότι ο «πανοσιολογιότατος» έφτασε. Πράγματι, ο Νικόδημος έκαμε την εμφάνισή του στην πόρτα και όλοι (με τις ευσεβείς κυρίες να έχουν την προτεραιότητα) με τη σειρά τους, χαιρέτησαν τον νεαρό ιερωμένο, σκύβοντας να του φιλήσουν το χέρι. Εκείνος, όμως, κάνοντας πράξη τη σεμνότητα και την ταπεινότητα, απέσυρε το χέρι του, μη δίνοντας χρόνο στον εκάστοτε ανταλλάσσοντα χειραψία να «προσκυνήσει την χείρα» του Αρχιμανδρίτου… Αυτή η κίνηση και η απλότητα, επεβεβαίωσε τις περί του σεμνού χαρακτήρος του πληροφορίες, που είχαν προηγηθεί. Ήταν ψηλός, ευθυτενής, φιλικός, χαμογελαστός. Ένα σημείο, μόνο, μου έκαμε εντύπωση. Δεν είχε μακρύ μαλλί και κοτσάκι, όπως οι άλλοι κληρικοί της εποχής, αλλά φρεσκοπεριποιημένο αυχένα και μουσάκι, όπως συμβαίνει με την πλειονότητα των κληρικών, σήμερα. Ετεροχρονισμένα, σήμερα, θα έπρεπε να τον κατατάξουμε στους πολύ προχωρημένους, για την εποχή του, ιερωμένους. 

Του προσφέρθηκε το κάθισμα δίπλα στον οικοδεσπότη και μόλις όλοι πήραν τις θέσεις τους γύρω από το τραπέζι, ο οικοδεσπότης είπε: «Ευλόγησον, δέσποτα» και ο Νικόδημος, αφού σηκώθηκε όρθιος και κάνοντας με το δεξί του χέρι στον αέρα, το σχήμα του σταυρού, είπε: «Κύριε, ευλόγησον την βρώσιν και την πόσιν και κράτησον τους παρευρισκομένους υπό την σκέπην σου…» και κάθισε ξανά. Δεν διέφυγε στα γεμάτα περιέργεια παιδικά μου μάτια, η με μια κίνηση της κεφαλής, επιδοκιμασία της οικοδέσποινας, αναφορικά με τη λιτή αλλά περιεκτική ευλογία από τον αρχιμανδρίτη. Έριξε, μάλιστα και ένα φευγαλέο χαμόγελο στην κουνιάδα της, απέναντι, για να της δείξει ότι η προηγηθείσα φήμη περί του χαρακτήρα και της μόρφωσης του Νικόδημου, δεν ήταν τυχαία… Ακολούθησε γεύμα, όπου ο Νικόδημος δεν δίστασε να δοκιμάσει από όλα τα εδέσματα και μάλιστα … ποσοτικά! Το ίδιο συνεπής ήταν και στην κατανάλωση του συνεχώς προσφερομένου εκλεκτού οίνου, μιας και όλα τα επί της τραπέζης ευρισκόμενα είχαν ήδη ευλογηθεί… 

Το παιδικό μου βλέμμα δε σταμάτησε να παρατηρεί τον πανοσιολογιότατο, για να διαπιστώσει την προηγηθείσα φήμη, ότι δηλ. κατά διαστήματα κατέβαλε προσπάθεια ώστε με το αριστερό του χέρι να φροντίζει ώστε το επανωκαλύμμαυχο να καλύπτει τον εγκόλπιο πολύτιμο επιστήθιο σταυρό. Είχαν δίκιο, συνεπώς, οι ευσεβείς κυρίες, όταν αναφέρονταν στις περί σεμνότητος αρετές του νεαρού ιερωμένου. Μεταξύ άλλων, μου έκανε εντύπωση και η επωδός που επανελάμβανε συχνά, στην αποστροφή του λόγου του, με συνοδεία το σημείο του σταυρού: «Δόξα τώ παναγάθω Θεώ»! Αυτό ήταν κάτι που μου άρεσε, αφού επιβεβαίωνε μια από τις πολλές αρετές του Νικοδήμου, δηλ. να είναι ευγνώμων προς τον ευεργέτη του… το Θεό!

Απ’ ό,τι θυμάμαι και παρά τη –λόγω της νεαρής ηλικίας μου- σχετική άγνοια ή και αδιαφορία μου γύρω από αξιολογήσεις και τα τυπικά στο χώρο της θρησκευτικής λατρείας, η έλευση του αρχιμανδρίτη Νικόδημου ήταν ένα μεγάλο γεγονός, περιορισμένο, όμως, στους κύκλους των πιστών της πόλης. Το παρουσιαστικό, η φήμη και οι προοπτικές σχετικά με τη σταδιοδρομία του εν λόγω κληρικού, δημιουργούσαν μια θετικά φορτισμένη ατμόσφαιρα, έναν δικαιολογημένο ενθουσιασμό. Ο άνθρωπος αυτός, με το χαρακτήρα, τις γνώσεις και τα προσόντα που διαθέτει θα μπορούσε να φτάσει –με τη δύναμη του Θεού- και στο αξίωμα του … πατριάρχη. Δικαιολογημένα, λοιπόν, η αίσθηση που επικρατούσε ήταν ανάλογη με εκείνη που θα είχαν άλλες κοινωνικές ομάδες, σήμερα, αν βρίσκονταν στη συνεστίασή τους κάποιοι μεγάλοι και γνωστοί «σταρ» του αθλητισμού, της ομορφιάς ή της τέχνης, υποψήφιοι για κάποιο κύπελλο, κάποιο στέμμα ή ακόμη και το … Όσκαρ! Επικρατούσε η ψυχολογία της ικανοποίησης από την επικείμενη προώθηση και την αξιολογική άνοδο ενός «δικού μας» ανθρώπου, τέλος πάντων! 

Πέρασε ο καιρός, μέρες, εβδομάδες, μήνες; … ίσως και χρόνια! Τα θέματα θρησκείας και λατρείας δεν ήταν στην πρώτη σειρά του ενδιαφέροντός μου, όπως συμβαίνει με όλους τους νέους σ’ αυτές τις ηλικίες… Χωρίς πια την ένταση, που συνόδευε την αρχική έλευση του Νικόδημου, διέρρευσαν μεμονωμένες συζητήσεις και συγκεκαλυμμένα μισόλογα σχετικά με την πορεία που είχε ο νέος αυτός. Κάποιοι είπαν ότι κάτι πήγε στραβά, άλλοι πως πήρε λάθος δρόμο, κάποιοι είπαν ότι άκουσαν πως ο νέος μας δεν ήταν καν ιερωμένος και ακόμη πως ήταν στη λίστα των καταζητούμενων από τις αρχές… Μέγας είσαι κύριε και θαυμαστά τα έργα σου. Σε μας απομένει παρά να πούμε: «Δόξα τώ παναγάθω Θεώ»!

Ep.Peripatitis@gmail.com