Κουκούδια, σουμάδες και … αετοί – Η Κρήτη της παράδοσης και της φαντασίας στο 8ο Φεστιβάλ Κρητικής κουζίνας (φωτογραφίες)

Μια Κρήτη άγνωστη στους περισσότερους από τους σημερινούς κατοίκους της ξεδιπλώθηκε βήμα –βήμα στην εξέλιξη του 8^ου Φεστιβάλ Κρητικής κουζίνας που έγινε την Κυριακή στο Αβδού.

Της Μαρίας Καλλέργη

Οι συνταγές, όπως φάνηκε στις λίγες ώρες που διήρκεσε το Φεστιβάλ, ήταν απλώς ο καμβάς στον οποίο νοικοκυρές και νοικοκύρηδες των πολιτιστικών συλλόγων του νησιού, κέντησαν σε λίγες ώρες ήθη, έθιμα και παραδόσεις δεκαετιών. Στο φιλόξενο σκηνικό που στήθηκε στο χωριό, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία, να δουν, να αγγίξουν, να γευτούν, να μάθουν και να συγκινηθούν.

Γιατί προφανώς για το νυφοστόλι ή και τη σουμάδα που προσφέρονταν παλιά στους γάμους στο νησί πολλοί είχαν ακούσει. Ποιος όμως ήξερε τα κουκούδια;  Ήταν λοιπόν τα κουκούδια, οι ξηροί καρποί εκείνης της εποχής και εκλεκτό κέρασμα στους γάμους, δίπλα στα  ξεροτήγανα και τους κουραμπιέδες, κάτι μικρά πεντανόστιμα καρπουλάκια. Το πιο περίεργο είναι η προέλευση τους, καθώς πρόκειται για τους βολβούς από τις ξινίδες που με φούρνισμα και την κατάλληλη επεξεργασία καταναλώνονται ως ξηροί καρποί.

Και μπορεί να ήταν ένα από τα περίεργα εδέσματα του Φεστιβάλ τα κουκούδια ωστόσο δεν ήταν το μοναδικό που οι περισσότεροι δεν ήξεραν και είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν. Ήταν και οι Μικρασιάτικοι αετοί, τα γλυκά αρτοσκευάσματα που έφτιαχναν την Πρωτοχρονιά και τα μοίραζε ηλικιωμένο μέλος της οικογένειας για την καλή τύχη. Ήταν και τα γαλάντερα, τα γαρδούμια ψημένα με το γάλα, οι διαφορετικές και νόστιμες ποικιλίες της φακής.

Αλλά ήταν και τα φαγητά και τα γλυκά που … μύριζαν παλιά Κρήτη όπως τα λουκουμάκια και τα στραγάλια με τις σταφίδες, τα σπιτικά λικεράκια και τα γλυκά κουταλιού, το μαγγίρι, τα σκιουφιχτά μακαρόνια, ο ξινόχοντρος και ο χόντρος με το χοιρινό.

Ήταν και αυτά που αξιοποιούσαν με τον καλύτερο τρόπο τα προιόντα της Κρητικής γης, τα ζαρζαβατικά του τόπου μας, το κολοκυθάκια τα τηγανητά με την κόκκινη σάλτσα, το κολοκυθοσφούγκατο , οι άσπρες μελιτζάνες που «παντρεύτηκαν» με τις φακές δίνοντας ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Ήταν και τα Μικρασιάτικα φαγητά η πολίτικη ψαρόσουπα και τα σμυρνέικα σουτζουκάκια με λευκή και κόκκινη σάλτσα που ταξίδεψαν το κοινό μαζί με τα γλυκά από κείνη τη χαμένη πατρίδα, σε ένδοξες εποχές που έζησε ο ελληνισμός πριν την καταστροφή.

Και το τυρί που τυροκομήθηκε στον τόπο του φεστιβάλ, χωρίς να διαγωνιστεί, από τους οικοδεσπότες έφερε εικόνες του Κρητικού μιτάτου στην αυλή του σχολείου του Αβδού και την απίστευτη γεύση της Κρητικής μαλάκας όπως ονομάζεται το συγκεκριμένο τυρί.

Το 8^ο Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας πέρασε στην ιστορία αφήνοντας γεύσεις από το παρελθόν, νοσταλγία, γλύκα και ελπίδα. Για όσα όμορφα έρχονται και υπόσχονται ακόμα περισσότερα.