Επείγουσα προκαταρκτική εξέταση διέταξε ο Διοικητής της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, κ. Φώτης Σερέτης μετά την αναστάτωση που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες μεταξύ των εργαζομένων στη Μαιευτική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι μητέρα ρομά με σύφιλη γέννησε την παραμονή των Χριστουγέννων, ωστόσο, η νόσος δεν είχε διαγνωστεί νωρίτερα.
Πληροφορίες αναφέρουν πως κατά την εισαγωγή στη Μαιευτική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου δεν έγιναν οι απαιτούμενοι έλεγχοι προκειμένου να διαπιστωθεί εάν η εγκυμονούσα είναι φορέας μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Τι είναι η σύφιλη
Με την ευκαιρία, καλό είναι να μάθουν, όσοι τυχόν δεν γνωρίζουν, τι είναι η σύφιλη (Στοιχεία από τη Βικιπαίδεια).
Η σύφιλη είναι ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα που προσβάλλει άνδρες και γυναίκες και προκαλείται από το βακτήριο Treponema pallidum ή ωχρά σπειροχαίτη. Η βασική οδός μετάδοσης είναι μέσω της σεξουαλικής επαφής.Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από την μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τον τοκετό, που έχει ως αποτέλεσμα την συγγενή σύφιλη. Άλλες ανθρώπινες νόσοι που προκαλούνται από την συγγενική ωχρά σπειροχαίτη περιλαμβάνουν το τροπικό θήλωμα, την πίντα, και την ενδημική σύφιλη.
Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα της σύφιλης ποικίλουν ανάλογα, με το σε ποιο από τα τέσσερα στάδια εμφανίζεται (πρωτογενής, δευτερογενής, λανθάνουσα και τριτογενής). Το αρχικό στάδιο κλασικά εμφανίζεται με ένα απλό συφιλιδικό έλκος(ένα διαρκές, ανώδυνο, χωρίς φαγούρα, δερματικό έλκος), η δευτερογενής σύφιλη με ένα διάχυτο εξάνθημα που συχνά προσβάλλει τις παλάμες των χεριών και τα πέλματα των ποδιών, η λανθάνουσα σύφιλη με ελάχιστα έως καθόλου συμπτώματα, και η τριτογενής σύφιλη με κομμίωμα, νευρολογικά ή καρδιακά συμπτώματα. Ωστόσο έχει χαρακτηριστεί ως “ο μέγιστος μιμητής” χάρη στις συχνές άτυπες εμφανίσεις της. Η διάγνωση γίνεται συνήθως μέσω αιματολογικών εξετάσεων. Εντούτοις τα βακτήρια μπορούν επίσης να ανιχνευτούν κάτω από ένα μικροσκόπιο. Η σύφιλη μπορεί να θεραπευτεί (στα πρώτα στάδια μάλιστα εύκολα) αποτελεσματικά με αντιβιοτικά, ειδικότερα η προτιμώμενη ενδομυϊκή πενικιλίνη G(που χορηγείται ενδομυϊκά για την νευρική σύφιλη), ή άλλως η κεφτριαξόνη, και σε όσους πάσχουν από σοβαρή αλλεργία στην πενικιλίνη, από του στόματος δοξυκυκλίνη ή αζυθρομυκίνη.
Εκτιμάται πως το 1999 η σύφιλη έχει προσβάλει 12 εκατομμύρια ανθρώπους, με περισσότερο από το 90% των περιστατικών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μετά την δραματική μείωση από την στιγμή της ευρείας διάδοσης της πενικιλίνης τη δεκαετία του ’40, οι ρυθμοί μόλυνσης αυξήθηκαν σε πολλές χώρες από την αλλαγή της χιλιετίας, συχνά σε συνδυασμό με τον ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV). Αυτό εν μέρει αποδόθηκε στη συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων,στις μη ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές μεταξύ ομοφυλόφιλων ανδρών,καθώς και με την αύξηση της πορνείας και την μειωμένη χρήση προφυλακτικών.
Ενδείξεις και συμπτώματα
Η σύφιλη μπορεί να εμφανιστεί σε ένα από τα τέσσερα διαφορετικά στάδια: πρωτογενής, δευτερογενής, λανθάνουσα και τριτογενής, και μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως συγγενής. Αναφέρθηκε ως ο “μέγιστος μιμητής” από τον σερ Γουίλιαμ Όσλερ χάρη στις διαφορετικές εμφανίσεις της.
Μετάδοση
Η σύφιλη πρωτίστως μεταδίδεται με την σεξουαλική επαφή ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης από την μητέρα στο έμβρυότης. Το βακτήριο σπειροχαίτη μπορεί να περάσει μέσω του άθικτου βλεννογόνου ή ανοσοκατασταλμένου δέρματος. Ωστόσο μεταδίδεται από το φιλί δίπλα σε πληγή, καθώς επίσης με το στοματικό, κολπικό και πρωκτικό σεξ. Περίπου το 30 με 60% όσων εκτίθενται στην πρωτογενή ή την δευτερογενή σύφιλη θα προσβληθούν από τη νόσο. Η μολυσματικότητά της απεικονίζεται από το γεγονός ότι ένα άτομο που εμβολιάζεται μόνο με 57 οργανισμούς έχει 50% πιθανότητα να μολυνθεί. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το 60% των νέων περιπτώσεων αφορούσαν ομοφυλοφιλική επαφή ενώ το 40% ετεροφυλοφιλική.Μπορεί να μεταδοθεί μέσω προϊόντων αίματος. Ωστόσο, σε πολλές χώρες γίνεται εξέταση για την νόσο κι έτσι ο κίνδυνος είναι χαμηλός. Ο κίνδυνος μετάδοσης από την ανταλλαγή συριγγών φαίνεται να είναι περιορισμένος. Η σύφιλη δεν μπορεί να μεταδοθεί μέσω του καθίσματος τουαλέτας, καθημερινών δραστηριοτήτων, ζεστής μπανιέρας, ή την κοινή χρήση μαχαιροπίρουνων ή ρούχων.
Διάγνωση
Η σύφιλη είναι δύσκολο να διαγνωσθεί κλινικά στην αρχή της εμφάνισής της ειδικά στις γυναίκες λόγω της φύσης του κόλπου,όπου το πρωτογενές έλκος μπορεί να μην είναι εμφανές. Η επιβεβαίωση γίνεται είτε μέσω αιματολογικών εξετάσεων είτε με την χρήση άμεσης οπτικής εξέτασης μικροσκοπική εξέταση. Οι αιματολογικές εξετάσεις χρησιμοποιούνται συχνότερα, καθώς είναι ευκολότερο να γίνουν. Τα διαγνωστικά τεστ ωστόσο δεν είναι δυνατό να ξεχωρίσουν τα στάδια της ασθένειας.
Πρόληψη
Έως και το 2010, δεν έχει βρεθεί εμβόλιο για την αποτελεσματική πρόληψη της σύφιλης. Η μετάδοση της σύφιλης μειώνεται με την αποχή από στενή σωματική επαφή με μολυσμένα άτομα, όπως και με την κατάλληλη χρήση προφυλακτικού από λάτεξ. Η χρήση του προφυλακτικού, ωστόσο, δεν αποκλείει παντελώς τον κίνδυνο μετάδοσης καθώς το έλκος μπορεί να βρίσκεται σε σημείο εκτός γεννητικών οργάνων(2-7%). Συνεπώς, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ προτείνει μία μακροχρόνια, αμοιβαία μονογαμική σχέση με έναν μη-μολυσμένο σύντροφο και την αποφυγή κατανάλωσης ουσιών όπως το αλκοόλ και ναρκωτικά που αυξάνουν τη ριψοκίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά.
Η συγγενής σύφιλη σε νεογέννητα μπορεί να προληφθεί με την εξέταση των μητέρων κατά τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης (VDRL) και τη θεραπεία για εκείνες που είναι μολυσμένες. Η Ομάδα Υπηρεσιών Πρόληψης των ΗΠΑ(USPSTF) συνιστά ένθερμα την εξέταση όλων των εγκύων γυναικών, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει να εξετάζονται όλες οι γυναίκες κατά την πρώτη προγεννητική επίσκεψη και άλλη μια φορά κατά το τρίτο τρίμηνο. Αν οι εξετάσεις βγουν θετικές, προτείνει επίσης τη θεραπεία του συντρόφου της εκάστοτε γυναίκας. Ωστόσο, η συγγενής σύφιλη είναι ακόμα συχνό φαινόμενο στον αναπτυσσόμενο κόσμο, καθώς πολλές γυναίκες δεν λαμβάνουν καθόλου προγεννητική περίθαλψη, ενώ η προγεννητική περίθαλψη που λαμβάνουν άλλες γυναίκες δεν περιλαμβάνει σχετικές εξετάσεις. Το φαινόμενο ενίοτε παρουσιάζεται στον αναπτυγμένο κόσμο, καθώς οι γυναίκες εκείνες που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να μολυνθούν από σύφιλη (μέσω της χρήσης ναρκωτικών κ.λπ.) έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να λάβουν περίθαλψη κατά την εγκυμοσύνη. Ορισμένα μέτρα για την αύξηση της πρόσβασης σε εξετάσεις δείχνουν να είναι αποτελεσματικά στη μείωση των ποσοστών εμφάνισης συγγενούς σύφιλης σε χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος.
− Η σύφιλη είναι δηλωτέα ασθένεια σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και των ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης έχουν υποχρέωση να ειδοποιούν τις αρχές δημόσιας υγείας, οι οποίες στη συνέχεια ειδοποιούν τους συντρόφους του εκάστοτε ατόμου. Οι γιατροί μπορούν επίσης να ενθαρρύνουν τους ασθενείς να προτρέπουν τους συντρόφους τους προς αναζήτηση περίθαλψης. Στην Ελλάδα η δήλωση της νόσου είναι ανώνυμη με εξαίρεση τη συγγενή σύφιλη.Το αμερικανικό ΚΕΠΑ συνιστά σε σεξουαλικά ενεργούς άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες να εξετάζονται σε ετήσια, τουλάχιστον, βάση.
Η ακριβής προέλευση της σύφιλης είναι άγνωστη. Μία από τις δύο επικρατέστερες υποθέσεις υποστηρίζει ότι η σύφιλη μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από το πλήρωμα του Χριστόφορου Κολόμβου κατά την επιστροφή από το ταξίδι τους στην Αμερική, ενώ η άλλη υποστηρίζει ότι η σύφιλη προϋπήρχε στην Ευρώπη, χωρίς όμως να έχει αναγνωριστεί.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019