Φεστιβάλ τάνγκο ίδρυσε η Αργεντινή χορεύτρια Λιλιάνα Φούριο, με στόχο την ανατροπή των στερεοτύπων γύρω από τον παθιασμένο χορό. Η Φούριο και οι φεμινίστριες, μέλη της οργάνωσής της, επιδιώκουν να καταστήσουν τον παραδοσιακό χορό λιγότερο πατριαρχικό.
Στο παραδοσιακό τάνγκο, ο άνδρας καλεί τη γυναίκα να χορέψουν με ανεπαίσθητη κίνηση της κεφαλής. Αφού ανεβούν στην πίστα, ο άνδρας αναλαμβάνει τα ηνία του χορού με σειρά απότομων χορευτικών κινήσεων. Η γυναίκα παρτενέρ είναι υποχρεωμένη να υπομείνει τον χορό για τέσσερα 15λεπτα, φορώντας μακρύ φόρεμα και ψηλά τακούνια, αγνοώντας τις «χειρονομίες» του παρτενέρ της, ακόμη και όταν τα χέρια του βρίσκονται σε ακατάλληλα σημεία.
Τον Ιούλιο, το Κίνημα Φεμινιστικού Τάνγκο, στο οποίο ανήκει η Φούριο, εξέδωσε κείμενο με στόχο την εξάλειψη της σεξουαλικής παρενόχλησης και την εγκατάλειψη των παραδοσιακών «ετεροκανονικών» ρόλων. «Το τάνγκο είναι καθρέφτης των σύγχρονων πολιτιστικών εξελίξεων, ενώ ο πολιτισμός μας επέτρεπε παραδοσιακά στους άνδρες να “ψηλαφούν” τις γυναίκες. Οσες παραπονούνταν χαρακτηρίζονταν τρελές», λέει η χορεύτρια Βικτόρια Μπέιτια.
Η Φούριο εξηγεί ότι η είσοδός της στον κόσμο των χορευτικών λεσχών την έκανε να συνειδητοποιήσει τον σεξισμό που επικρατεί στο αργεντίνικο τάνγκο. Ο αισθησιακός χορός προέρχεται από τις φτωχογειτονιές του Μπουένος Αϊρες, του 18ου και του 19ου αιώνα. Παρότι το τάνγκο αντιμετωπίστηκε αρχικά με εχθρότητα από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και την αστική τάξη της χώρας, ο χορός απέκτησε μεγάλη δημοτικότητα μετά την εισροή μεταναστών στη χώρα, στις αρχές του 20ού αιώνα. Οι στίχοι πολλών τραγουδιών τάνγκο διηγούνται ιστορίες ερωτικής απογοήτευσης και προδοσίας, ενώ πολλά αποτελούν ωδές στη βία κατά των γυναικών.
Να ηγούνται οι γυναίκες
«Οι ρόλοι στο τάνγκο είναι δεδομένοι. Ενας ηγείται και ο άλλος ακολουθεί. Το τάνγκο είναι καρικατούρα της πατριαρχίας», λέει η Σοράγια Γκονζάλες, καθηγήτρια χορού και μέλος του Κινήματος Φεμινιστικού Τάνγκο. Τη δεκαετία του 1990, ομοφυλόφιλοι Αργεντινοί εγκαινίασαν ομάδες χορού που ανέτρεψαν τις φαινομενικά αμετακίνητες συμβάσεις του τάνγκο. Στις ομάδες αυτές, λάτρεις του αργεντίνικου χορού, έδιναν τη δυνατότητα σε γυναίκες να ηγούνται, ενώ τα ζευγάρια του ίδιου φύλου ήταν ευπρόσδεκτα. «Αποφασίσαμε να διεκδικήσουμε την κυριότητα μέρους της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, η οποία ήταν απροσπέλαστη σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Θεωρώ ότι αυτό ήταν ιδιαίτερα ανατρεπτικό», σημειώνει η Φούριο. Καθώς ολοένα και περισσότερες γυναίκες γίνονταν καθηγήτριες τάνγκο, ο χορός άρχισε να διδάσκεται με νέο τρόπο, απορρίπτοντας σταδιακά τον αυστηρό διαχωρισμό ρόλων μεταξύ φύλων στην πίστα. Κάποιοι ρέκτες του τάνγκο παραμένουν, ωστόσο, προσηλωμένοι στις παραδόσεις. Ο Εκτορ Πελόσο, επικεφαλής της σχολής Λος Κατσιρούλος, απαιτεί οι συμμετέχοντες στις χορευτικές βραδιές του να ντύνονται καλά και να τηρούν τους κανόνες συμπεριφοράς του 19ου αιώνα, που ορίζουν ότι οι γυναίκες πρέπει να περιμένουν υπομονετικά την πρόσκληση σε χορό από άνδρα παρτενέρ. «Οι γυναίκες ξέρουν πώς να αποκτούν σεβασμό. Το πρόβλημα είναι ότι κάποιες φορές θέλουν να ξεπερνούν τους άνδρες», λέει ο Πελόσο.
Καθημερινή
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019