Tι γιορτάζουμε  φέτος, 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821

Η Οθωμανική Τουρκία ήταν μέρος του συστήματος της Ευρώπης του  Μέττερνιχ.  

Οι Έλληνες , εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, βρισκόταν σε καθεστώς δουλείας . Ήταν δούλοι και δεν είχαν δικαιώματα . Ούτε υπήρχε μια σύμβαση από την οποία να αντλούν κάποια  δικαιώματα.

Μια ομάδα Ελλήνων είχε το θάρρος και την ψυχική δύναμη να επαναστατήσουν κατά του Σουλτάνου και να δημιουργήσουν Κράτος. Μικρό? Ναι… Αλλά δημιούργησαν Κράτος. Αυτοί, λοιπόν, οι Επαναστάτες είναι οι Άγιοι του νεοτέρου Ελληνισμού. Για την Οθωμανική Τουρκία είναι στασιαστές. Η Οθωμανική Τουρκία έχασε την Πελοπόννησο γιατί δεν κατάφερε να έχει εκεί στρατιωτική ισχύ. Αντιθέτως στη Μακεδονία, όπου είχε στρατιωτική ισχύ, κατάσφαξε τους Επαναστάτες .

       Ο Πρύτανης για να δημιουργηθεί το νέο ελληνικό κράτος, ήταν ο φιλικός Νικόλαος Ξάνθος. Ο λογιστής, ο φοβερός συνωμότης όπως τον αποκαλούν στην Άγκυρα, γιατί κατάφερε κάτω από την επιτήρηση των σουλτανικών μυστικών υπηρεσιών να συνωμοτήσει και να οργανώσει τους Έλληνες. Στην οθωμανική Τουρκία και στη Ρωσία έπραξε το ίδιο, παρόλο που τον παρακολουθούσαν οι μυστικές υπηρεσίες του Τσάρου.

Ο δεύτερος στην τάξη που συνέβαλε στη δημιουργία του ελληνικού κράτους ήταν ο Δημήτρης Υψηλάντης. Με ναπολεόντεια στρατιωτική  παιδεία. Και με την οικονομική υποστήριξη της Μολδαβής μητέρας του. Ήρθε στην Ελλάδα ο γιος της  Μολδαβής με 60.000 ασημένια νομίσματα. Υπέδειξε στους οπλαρχηγούς της Πελοποννήσου την απελευθέρωση όλων των παραθαλάσσιων κάστρων της Πελοποννήσου και μετά την απελευθέρωση τους τη σύνδεση τους με καΐκια. Τους είπε ότι η Τριπολιτσά είναι ζήτημα χρόνου να παραδοθεί μετά, εφόσον  γύρω-γύρω η Πελοπόννησος είναι απελευθερωμένη. Για την Κρήτη, υπέδειξε στους Κρητικούς επαναστάτες ότι δεν είναι στις δυνατότητες τους ούτε το Κάστρο του Ηρακλείου, ούτε το Κάστρο των Χανιών. Τους υπέδειξε να αλώσουν το Κάστρο του Ρεθύμνου για να διαιρέσουν την Κρήτη. Να μην σφαγιάσουν  κανέναν Οθωμανό της πόλης του Ρέθυμνου αλλά να τους κρατήσουν ομήρους. Να μην πράξουν ,δηλαδή, αυτά που έκαναν οι Οθωμανοί στο Ηράκλειο που σφαγίασαν τον Μητροπολίτη και τους χριστιανούς να μην είναι σκληροί και ανελέητοι.

Ατυχώς, ο Σφακιανός  Βουρδούμπας, την κρίσιμη ώρα των αποφάσεων, σκότωσε τον αναρριχητή που θα ανέβαινε στις επάλξεις του Κάστρου του Ρεθύμνου για να ανοίξει τις θύρες και να εισέλθουν οι επαναστάτες και δεν υπήρξε ένδοξη πράξη να εισέλθουν εντός του κάστρου.

Οι Δυτικοί στην Κρήτη ως προς το φρόνημα δαιμονίζονταν όταν άκουγαν το όνομα Υψηλάντη. Τον κατηγορούσαν ότι θα καταργήσει τη θρησκεία, επίσης φέρθηκαν  μικρόψυχα ώστε να δημιουργηθεί διχόνοια μεταξύ τους με αφορμή την Αρχοντία. Ενώ στην Περιφέρεια του Hρακλείου ο οθωμανικός στρατός έκανε έξοδο από το κάστρο στρατοπέδευσε στον Άγιο Μύρωνα και κατάσφαξε σε όλα τα χωριά απλούς πολίτες χριστιανούς με την υποψία ότι ήταν η παλιά  βυζαντινή αριστοκρατία της Κρήτης, μάλιστα είναι περίεργο ότι πήγαν 3 πασάδες σε ένα μικρό χωριό στο Σάρχο για να σφάξουν 15 άτομα. Το μόνο χωριό που αντιστάθηκε  ήταν ο Κρουσώνας με τα γνωστά γεγονότα στην εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους στα οποία έλαβαν μέρος ο Χατζιδρακούλης, ο Κοκολάκης, ο Χριστοδουλάκης και ο Μακριδάκης  και ο Βαμβουκάκης.  Όλα τα χωριά του Ψηλορείτη  καταστράφηκαν από το πυρ. Πολλά στοιχεία μας δίνει ο στρατηγός Ευστράτιος Πίσσας στα απομνημονεύματα του. Τα γαλλικά όπλα στην περιοχή του Μαλεβιζίου τα έφερε ο Σαρχιανός  Μανώλης Σινιολάκης η Σερμετζιάδης η Αληδάκης, ο οποίος ήταν μετανάστης εις την Αίγυπτο και πούλησε τα υπάρχοντα του εκεί και αγόρασε ναπολεόντεια  όπλα, τα οποία φόρτωσε σε ένα καΐκι και με άλλους κρητικούς και σφακιανούς , ξεκίνησαν από την Αλεξάνδρεια και ήρθαν στη Νότια Κρήτη. Ήρθε λοιπόν στο χωριό του με ένα γαϊδούρι φορτωμένο όπλα, τα ποια ήταν τα πιο σύγχρονα της εποχής. Ο Καπετάνιος Μανώλης Σινιολάκης το 1828 ορίστηκε από τον κυβερνήτη Καποδίστρια δήμαρχος στο Ναύπλιο. Αυτός και 800 κρητικοί εκεί ήταν πάντα στο πλευρό του κυβερνήτη  μέχρι τέλος. Να μην ξεχνούμε και τον Νικόλαο Κόκκινο ή Κοκκινίδη ,γεννημένο στο κοκκινιανό μετόχι ,πάνω από το μοναστήρι Δισκούρι στο χωριό Κράνα Μυλοποτάμου, ο οποίος πολέμησε στην Πελοπόννησο το 1821, επέστρεψε στην Κρήτη το 1830 και έζησε στο Κεραμούτσι Μαλεβυζίου, μάλιστα υπήρξε και δήμαρχος Τυλίσου το 1882 και απέθανε το 1885. Είναι ο πατέρας του Ηρακλή Κοκκινίδη.  Έτσι δεν θα πρέπει να ξεχνούμε και τον Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη, τον Ηπειρώτη ο οποίος έπεσε στο Φραγκοκάστελλο. Είχε κατέλθει με ένα σώμα εθελοντές. Έτσι, χάθηκε η ευκαιρία, o Δημήτρης Υψηλάντης δίδαξε στους επαναστάτες τις αδυναμίες του εχθρού, να τις κάνουν όπλα. Για παράδειγμα, στους Μύλους Ναυπλίου τους υπέδειξε να κάνουν χρήση του νερού, να μουσκέψει η γη, να δημιουργηθούν λάσπες για να μην μπορέσει να περάσει το εχθρικό ιππικό. 

   Επίσης, κατά τη συλλογή των συκών, οι Αιγύπτιοι στρατιώτες μάζευαν τα σύκα στην Πελοπόννησο, οι Χριστιανοί επαναστάτες επείγονταν να τους χτυπήσουν, εκείνος τους υπέδειξε « Αφήστε τους είναι απασχολημένοι. Όταν τελειώσουν τη συγκομιδή, σκοτώστε τα μεταφορικά  μέσα  τους δηλ. όλα τα ζώα που ήταν φορτωμένα με κοφίνια με τα σύκα. 

    Αν δεν υπήρχαν, όμως, οι κρητικοί κουρσάροι που είχαν ως ορμητήριο την Γραμβούσα και ένας απ’ αυτούς ήταν ο καπεταν Μιχάλης Κόρακας, οι οποίοι λήστεψαν τα μεταφερόμενα με πλοία από την Αίγυπτο εφόδια προς τον Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, ο Ιμπραήμ θα είχε επιτύχει το στόχο του επάνω στην Πελοπόννησο, δηλαδή θα είχε επικρατήσει εκεί.

   Η προσπάθεια, βέβαια, στη Γραμβούσα με 1200 οπλοφόρους εθελοντές και με φρούραρχο τον Δημήτριο Καλλέργη και με εθελοντή έναν αμερικανό Μίλλερ δεν έφερε το αποτέλεσμα που σχεδίαζαν οι επαναστάτες: το νέο Κράτος που ετοίμαζαν να έχει όρια μέχρι την Κρήτη. 

   Ο κρητικός στην καταγωγή ομογενής στη Ρωσία Καλλέργης έδωσε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό στον επίσκοπο Χανίων για να αγοραστούν πυροβόλα. Αυτά τα πυροβόλα τα κράτησαν οι επαναστάτες στο Ναύπλιο και έπαιξαν σημαντικό ρολό στις εκεί επιχειρήσεις. Αργότερα το 1884 ο μπρούτζος των κανονιών χρησιμοποιήθηκε για να γίνουν τα 2 αγάλματα του Κολοκοτρώνη .

   Ο γέρος Κολοκοτρώνης οργάνωσε όλα τα επαναστατικά στρατόπεδα και την επιμελητεία στην Πελοπόννησο.

   Τους Έλληνες στρατιώτες τους οργάνωσε ο Δημήτρης Υψηλάντης κατά τα ναπολεόντεια στρατιωτικά πρότυπα, ενώ o Oθωμανικός στρατός άρχισε να οργανώνεται κατά τα δυτικά πρότυπα το 1840. Ο Χένρυ Κίσινγκερ στη διδακτορική του διατριβή το 1947, λέει ότι η Ελληνική Επανάσταση δεν ήταν μια επανάσταση  όπου η μεσαία τάξη επαναστάτησε κατά της ανώτερης τάξης. Ήταν μια λαϊκή εξέγερση πού είχε υπόβαθρο θρησκευτικό δηλαδή  οι Χριστιανοί  Έλληνες  αποφάσισαν να κάνουν κράτος. Αυτή είναι η πεμπτουσία κι όχι αυτό που παρουσιάζουν ορισμένοι δηλαδή τις αδυναμίες κι αν του Καραϊσκάκη η μάνα ήταν καλόγρια. Προσπαθούν να εκφυλίσουν την κατάσταση. Γιατί υπάρχει και κάποιος που γραφεί ότι στην Κρήτη επαναστάτησαν οι προβατοκλέφτες  χριστιανοί και για να  μην σφάξουν τους άλλους μπήκαν στη μέση οι μεγάλες δυνάμεις. Ο Νικόλαος Σταυρινίδης έχει επισημάνει ότι οι Οθωμανοί στην Κρήτη ήθελαν να καθαρίσουν το υπόστρωμα, όλους αυτούς που είχαν εθνική συνείδηση, έτσι έκαναν εκτεταμένες σφαγές πάνω στην Κρήτη. Οι Έλληνες επαναστάτες έφεραν σε δύσκολη θέση την οθωμανική Πύλη γι αυτό και ζήτησε ο Σουλτάνος την βοήθεια του Αιγύπτιου Χεδίφη και ως αντάλλαγμα παραχώρησε την Κρήτη στους Αιγύπτιους από το 1830 έως το 1840.  Η Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν η αυτοκρατορία δούλων. Μόνο ο Σουλτάνος ήταν ελεύθερος πολίτης. Πολλοί μιλούν για τα δάνεια της Ελλάδος από την Αγγλία αλλά ξεχνούν τα χαράτσια. Οι Έλληνες επαναστάτησαν μόνοι, οι Αλβανοί δεν συνέβαλαν στην Επανάσταση γιατί διαφορετικά θα ήταν κράτος από το 1830 ενώ έγιναν κράτος το 1915. Οι Ευρωπαίοι ήταν αδιάφοροι για την επανάσταση και το δίκαιο των ελλήνων μόλις ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος έπεισε τους Άγγλους ότι το νέο κράτος θα ήταν εμπόδιο στη Ρωσία , η Αγγλία τάχθηκε υπέρ της  επαναστάσεως και τέλος, θα πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι το νέο κράτος δεν είχε καμία πιστοληπτική ικανότητα για να πάρει δάνεια .

Η Επανάσταση του 1821 ήταν Λαϊκό κίνημα και παρήγαγε σύνταγμα, το σύνταγμα της Επιδαύρου. Οι Έλληνες δεν είχαν χώρο, με την επανάσταση του 1821 απόκτησαν χώρα και πατρίδα. Οι Έλληνες δεν υποχώρησαν στις πιέσεις του Σουλτάνου στη θάλασσα και στην ξηρά παρόλο που υπήρξαν 10.000  σφαγές. Oι Γενάρχες του ελληνικού κράτους Κανάρης, Μιαούλης, Ιάκωβος Τομπάζης και Μανώλης Τομπάζης, Βούλγαρης, Κουντουριώτης και Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα δεν υποχώρησαν παρόλο που στα ανάκτορα ο Σουλτάνος έσφαξε τον μεγάλο διερμηνέα χριστιανό τον Μουρούζη. Οι Γενάρχες του ελληνικού κράτους συνέχιζαν τον ιερό αγώνα από την Κρήτη ο Βαλέστρας μέχρι την Άρτα στο Πέττα. Οι Έλληνες δεν υποχώρησαν όταν πληροφορήθηκαν ότι στο Γαλατά, στο Μέγα Ρεύμα, στο Νιχώρι ,στα θεράπεια , στην αγορά του Πέρα, στο Φανάρι, στα Χανιά έξω από τα τείχη και στο Ηράκλειο στον μικρό Άγιο Μηνά οι Οθωμανοί σκότωσαν μητροπολίτες. Οι έλληνες χριστιανοί θα μπορούσαν να είχαν γίνει μουσουλμάνοι και να μην  πληρώνουν φόρους στο σουλτάνο, εντούτοις παρέμειναν χριστιανοί αλλά ο αγώνας ήταν για να δημιουργήσουν κράτος.

Η Επανάσταση του 1821 δεν ήταν πραξικόπημα και οι Έλληνες δεν σκότωσαν κόσμο για να κρατηθούν στην εξουσία, δεν είχαν εξουσία οι Έλληνες πριν το 1821. Ναι, οι μάχες που έδωκαν ήταν αιματηρές και φονικότατες. Μετά την επανάσταση του 1821 οι Έλληνες δεν παρεχώρησαν χώρο. Το 1822 στη Βερόνα οι Ευρωπαίοι κατάλαβαν ότι : ‘’οι Έλληνες δεν θα έκαναν πίσω’’ κι έτσι αποφάσισαν να διαιρέσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ενώ είχε αρχίσει η επανάσταση το 1821. Οι Έλληνες επαναστάτες όταν κατάφεραν να κάνουν κράτος όσους Έλληνες ήταν αδιάφοροι ή αντίθετοι –  γιατί υπήρξαν και αυτοί – δεν τους προέγραψαν. Οι Έλληνες δεν ξέχασαν ποτέ τους φιλέλληνες τα (1200) άτομα που ήρθαν να βοηθήσουν. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια αποικιακή δύναμη.

Αν δεν επαναστατούσαν οι Έλληνες θα είχαν την τύχη των Κούρδων σήμερα ή στην καλύτερη περίπτωση θα είχαν την τύχη των τουρκοκρητικών στην Τουρκία σήμερα. Ορισμένοι μιλούν για την τύχη μετά την επανάσταση των Ελλήνων επαναστατών αλλά ξεχνούν ποια ήταν η τύχη του Ροβεσπιέρου, του Μέγα Ναπολέοντα και του Τρότσκι, τον πρώτο τον έσφαξαν, ο δεύτερος πέθανε εξόριστος στο νησί της Αγίας Ελένης και τον τρίτο τον σκότωσαν οι σύντροφοι του με αξίνα στο Μέξικο.

Οι Έλληνες επαναστάτες το 1821 έθεσαν στο τραπέζι των Ευρωπαίων το Ανατολικό ζήτημα. Ο Αμερικανός πρόεδρος των ΗΠΑ Τόμας Τζέφερσον (1743-1826) είχε εκφραστεί ότι η Ελλάδα θα ελευθερωνόταν και ότι θα ζούσε να ακούσει από τα χείλη ενός ελεύθερου και ευφυή λαού την γλώσσα του Δημοσθένη την γλώσσα του Ομήρου να μιλιέται .

Δεν θα πρέπει να ξεχνούμε το διάγγελμα του πρόεδρου των ΗΠΑ Τζέιμς Μονρόε (1758-1831) στις 2 Δεκέμβρη του 1823 έλεγε λοιπόν : «Από πληροφορίες που έχει η Αμερικανική κυβέρνηση …Βάσιμα η Ελλάδα θα γίνει και πάλι Ανεξάρτητο Κράτος, αποκτώντας την ισότιμη θέση της προς τους άλλους λαούς στον κόσμο και με θέρμη εύχονται σ’ αυτήν οι Ηνωμένες πολιτείες».

                                                                                                       

Νικόλαος Γ. Παρασκευάς ΤΕ Μηχανολόγος

Μετόχι  Τζάβιδο ( Άγιος Μύρωνας)

                                                                                                         20 Νοέμβρη 2021