Σε λίγες μέρες, την 1η Σεπτεμβρίου, αναλαμβάνουν επισήμως τα καθήκοντά τους οι νέες δημοτικές αρχές που εξελέγησαν από τις πρόσφατες εκλογές.
Αυτή τη φορά, δεν θα αλλάξουν μόνο πρόσωπα. Θα είναι η πρώτη περίοδος εφαρμογής του “Κλεισθένη Ι”, του νόμου για την Αυτοδιοίκηση που έχει το αποτύπωμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Η πρώτη επαφή με το νόμο αυτό έγινε ήδη στις εκλογές. Οι κάλπες έγιναν μάρτυρες της αδυναμίας του να στηρίξει τη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης. Γι’ αυτό και η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων που, θεωρητικά τουλάχιστον, αποσκοπούν στη διευκόλυνση των αποδυναμωμένων Δημάρχων να κουμαντάρουν τους Δήμους τους.
Άλλαξε πολλά “δεδομένα” της Αυτοδιοίκησης ο ΣΥΡΙΖΑ με τον “Κλεισθένη Ι”. Δεν άλλαξε όμως αυτό που πρωτίστως έπρεπε να αλλάξει. Ποιό είναι αυτό; Το μακρύ, σχεδόν τρίμηνο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί, από την εκλογή μιας δημοτικής αρχής, μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων της.
Πουθενά αλλού δεν συμβαίνει κάτι ανάλογο. Μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση, οι χαμένοι παραδίδουν την όποια εξουσία τους στους νικητές. Αμέσως. Χωρίς καμία χρονοτριβή. Έχασε τις εκλογές ο Σαμαράς, το άλλο πρωί ανέλαβε το μέγαρο Μαξίμου ο Τσίπρας. Έχασε τις εκλογές ο Τσίπρας, παρέδωσε αμέσως την εξουσία στο Μητσοτάκη. Έχασε τις εκλογές ο πρόεδρος του άλφα σωματείου ή πολιτιστικού συλλόγου, παραδίδει αυθημερόν το σωματείο ή τον σύλλογο στο διάδοχό του.
Στην Αυτοδιοίκηση, αυτό δεν συμβαίνει. Χάνει τις εκλογές το Μάϊο ένας Δήμαρχος, αλλά εξακολουθεί να είναι Δήμαρχος μέχρι τις 31 Αυγούστου, έχοντας το διάδοχό του στην αναμονή.
Το τραγελαφικό στην περίπτωση είναι πως ο απερχόμενος Δήμαρχος, ουσιαστικά δεν μπορεί να αποφασίσει για τίποτε απολύτως. Οι προϋπολογισμοί σφραγίζονται. Οι Δήμοι νεκρώνονται, κι ας πιέζουν τα προβλήματα για ανεύρεση λύσεων.
Οι επερχόμενοι Δήμαρχοι προσπαθούν να ενημερωθούν στις λεπτομέρειες των καθηκόντων και των ευθυνών που θα αναλάβουν. Αλλά η ενημέρωσή τους επαφίεται στην… καλοσύνη των απερχομένων, που, αν θέλουν, τους ενημερώνουν. Συνήθως η ενημέρωση γίνεται επί δευτερευόντων θεμάτων. Τα κυρίως προβλήματα, οι πραγματικές ελλείψεις, θα… σκάσουν αργότερα και αιφνιδιαστικά στα χέρια των “καινούργιων”.
Αυτό το χρονικό διάστημα της τρίμηνης αδράνειας, είναι μια από τις πιο ζημιογόνες περιόδους της Αυτοδιοίκησης. Μπορεί να αποδοθεί μόνο σε πονηρές σκέψεις του νομοθέτη και αφήνει περιθώρια πολλών αρνητικών ερμηνειών.
Με τη λογική πάντως, δεν μπορεί εύκολα κάποιος να καταλάβει πώς γίνεται να παραδίδει ένα ολόκληρο υπουργείο σε ένα βράδυ ένας υπουργός, μια ολόκληρη κυβέρνηση ένας πρωθυπουργός, αλλά για να παραδώσει ένας αντιδήμαρχος την αντιδημαρχία του θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστον τρεις μήνες!..
Αν δηλαδή ένας αυτοδιοικητικός έχει κάνει ατασθαλίες στη διάρκεια της θητείας του, θα πρέπει να του παρασχεθεί το χρονικό περιθώριο κάλυψης των όποιων σφαλμάτων ή και εγκλημάτων του; Γιατί υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις.
Άρα, δεν είναι μόνο ο “Κλεισθένης Ι” που πρέπει να αναμορφωθεί. Είναι πολλές οι πληγές στο σώμα της Αυτοδιοίκησης που κάποτε πρέπει να επουλωθούν. Κι αυτό δεν πρόκειται να γίνει, αν δεν υπάρξει η αναγκαία πολιτική βούληση και η ανάληψη των σχετικών πρωτοβουλιών.
Δεν ελπίζουμε, εν προκειμένω, στη “συναίνεση” μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, που μόνο συναινετικά δεν λειτουργούν στην Ελλάδα. Προσδοκούμε στην επικράτηση της κοινής λογικής. Και του αισθήματος ευθύνης απέναντι σε ένα θεσμό που πρέπει επιτέλους να ψάξει και να βρεί το σωστό βηματισμό του.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019