Από την πρώτη στιγμή που προέκυψε το ζήτημα με την ΚΥΑ βρεθήκαμε διπλά στους παραγωγούς και στην ανάγκη να αντιμετωπιστεί ένα μεγάλο εύρος τεχνικών ζητημάτων που ανέκυψαν. Προσωπικά, συμμετείχα σε κάθε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε, ανέδειξα το ζήτημα κοινοβουλευτικά και προσπάθησα με υπευθυνότητα να εμπεδωθεί ένα ρεαλιστικό πλαίσιο διεκδικώντας λύσεις και διορθώσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση, αναδείξαμε το πρόβλημα με βάση το χρόνο εφαρμογής αλλά και την ουσιαστική μεταρρυθμιστική προσπάθεια που επιχειρεί η Κυβέρνηση με στόχο ένα δικαιότερο πλαίσιο για τις ενισχύσεις μέσα από τη θέσπιση δικλείδων ασφάλειας για τη διασφάλιση των πραγματικών παραγωγών και την ομαλή ολοκλήρωση μιας προγραμματικής περιόδου που διασφαλίστηκε χάρη στις προσπάθειες που πραγματοποιήθηκαν το 2014 από τη Νέα Δημοκρατία. Είναι ξεκάθαρο ότι η σταθερή προσήλωση του Υπουργείου στο μεταρρυθμιστικό αυτό πλαίσιο αποτελεί εγγύηση για την επόμενη προγραμματική περίοδο και βασική δέσμευση στην κατεύθυνση της πλήρους συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό πλαίσιο αποφεύγοντας προχειρότητες και λάθη του παρελθόντος που στοίχησαν στη χώρα μας.
Μετά την πλήρη και αναλυτική διαβούλευση με τους παράγωγους της Κρήτης τέθηκαν τρεις βασικοί πυλώνες για τους οποίους αναπτύσσω συνοπτικά τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες την τελευταία διετία.
1.Μέτρα στήριξης των παραγωγών και αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους παραγωγής:
- Μείωση του φορολογικού βάρους κατά 50 εκατ. ευρώ για τους αγρότες κατά την αγορά πετρελαίου έτσι ώστε περίπου ένας στους δύο αγρότες να λάβουν την επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου(200.000 δικαιούχοι).
- Με τη νέα συμφωνία για την ΚΑΠ η Ελλάδα διατηρεί τα ίδια κεφάλαια που είχε στην προηγούμενη ΚΑΠ, περίπου 19,3 δισεκατομμύρια, όταν ο συνολικός Προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
- Για το κρίσιμο ζήτημα αντιμετώπισης του αυξανόμενου κόστους παραγωγής επαναλαμβάνω την ξεκάθαρη και άμεση δέσμευση της ηγεσίας του Υπουργείου και της Κυβέρνησης αναφορικά με την επιδότηση των κτηνοτρόφων για αγορά ζωοτροφών με ένα ενισχυμένο πλαίσιο από το Μέτρο 14 για την Ευζωία των Ζώων. Γίνεται προσπάθεια η στήριξη αυτή να αποτελέσει σταθερά για το σύνολο της νέας προγραμματικής περιόδου. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα γίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις καθώς αντιλαμβανόμαστε πλήρως τη δυσκολία που βιώνουν οι παραγωγοί.
- Επιπρόσθετα, προχωρήσαμε στη διευκόλυνση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, με την εισαγωγή ρυθμίσεων για τη νομιμοποίηση ιδίως των πρόχειρων καταλυμάτων ζώων, τα οποία συνιστούν κατά προσέγγιση ποσοστό 50%-60% αυτών, καθώς και η μείωση του κόστους παραγωγής. Συνέπεια αυτών θα είναι ο εκσυγχρονισμός των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, η βιωσιμότητά τους και η ενίσχυση της αγροτικής επιχειρηματικότητας, τηρώντας πάντα τους προβλεπόμενους υγειονομικούς και περιβαλλοντικούς όρους.
- Παράλληλα, με βάση την κατανομή των κονδυλίων (συνολικά 420 εκ. ευρώ) ανά περιφέρεια για την 3η πρόσκληση του Υπομέτρου 6.1. «Εγκατάσταση των Νέων Γεωργών» η Κρήτη από 30.662.000 που έλαβε στην αντίστοιχη πρόσκληση του 2016 θα λάβει 37.300.000 πόσο αυξημένο κατά 21,65%. Αυτό με βάση το γεγονός ότι ο κάθε νέος παραγωγός που θα εγκριθεί με 35.000 ευρώ αντί με 14-17.000 που έμπαινε στο πρόγραμμα το 2016 αναδεικνύει τη στρατηγική ουσιαστικής ενίσχυσης των παραγωγών και ειδικά των νέων ανθρώπων.
- Πέρα από τον τομέα των ενισχύσεων, προχωράμε σε άτοκες δόσεις για την εξόφληση των επτά κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής και για τους αγρότες με το τελικό ποσό της ενίσχυσης που θα κληθούν να επιστρέψουν να είναι μειωμένο έως και 75%.
- Τέλος, ιδρύεται Ταμείο Παροχής μικροπιστώσεων στον πρωτογενή τομέα για να ενισχυθεί η δανειοδότηση αγροτικών επενδύσεων παρέχοντας δάνεια για κεφάλαιο κίνησης με ελκυστικούς όρους χρηματοδότησης και με ιδιαίτερα ευέλικτες διαδικασίες.
2.Αντιμετώπιση των προβλημάτων που προέκυψαν από τους δασικούς χάρτες
Για το ζήτημα των δασικών χαρτών τονίσαμε ότι το ζήτημα αφορά το ΥΠΕΝ ωστόσο με δεδομένη τη σημασία που έχει η κατοχή και η αξιοποίηση των γαιών στον πυρήνα της κρητικής κοινωνίας θα ήθελα να τονίσω ότι η Κυβέρνηση προσπαθεί από την πρώτη στιγμή να συνδυαστεί η ολοκλήρωση της κατάρτισης των δασικών χαρτών με την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που δημιουργήθηκαν. Ως κομβικό βήμα αναφέρω την Υπουργική Απόφαση που πρόσφατα το ΣτΕ έκρινε συνταγματική για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών, θέτοντας σε ισχύ τις νέες θεσμικές προβλέψεις του περιβαλλοντικού νόμου 4685/2020.
Αναφέρω ενδεικτικά κάποιες από τις διοικητικές πράξεις που ενσωματωθήκαν:
- Αποφάσεις κύρωσης διανομών και αναδασμών για το σύνολο των εκτάσεων που αναφέρονται στα σχετικά κτηματολογικά διαγράμματα.
- Αποφάσεις Υπουργού Γεωργίας ή Νομάρχη, δια των οποίων δόθηκαν άδειες για κατάτμηση – αγοραπωλησία αγροτικών εκτάσεων με γεωργική ή κτηνοτροφική ή μικτή (γεωργοκτηνοτροφική) χρήση.
- Αποφάσεις Υπουργού Γεωργίας περί παραχώρησης γαιών σύμφωνα με τις διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα.
- Άδειες Υπουργού Γεωργίας προς σύναψη συμφωνιών εκούσιας μεταβίβασης καλλιεργήσιμων εκτάσεων προς ακτήμονες καλλιεργητές.
- Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων περί παραχώρησης αγροτικών δημοσίων κτημάτων (Ιμλιακίων), μπασταινουχικών κτημάτων, εξαγορασθεισών εμφυτεύσεων και εμφυτευτικών γαιών Κρήτης.
- Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασθέντων από το Δημόσιο κτημάτων, δυνάμει ειδικών νόμων.
- Ειδικά Αγροτικά Μητρώα (Αμπελουργικό και Ελαιουργικό μητρώο), στα οποία περιλαμβάνονται εκτάσεις οι οποίες καταλαμβάνονται από νόμιμες πράξεις της Διοίκησης.
Επιπρόσθετα, έχει ήδη προχωρήσει αποχαρακτηρισμός από το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών των εκτάσεων που καλύπτονται από αραιή βλάστηση κι έχουν ως κυρίαρχο είδος τον ασπάλαθο (Calicotme villosa L.) και τη φρυγανώδη βλάστηση.
Συνεχίζουμε τη συντονισμένη προσπάθεια με θεσμική προσήλωση και ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ενεργειών για την άμεση υλοποίηση όλων των λύσεων οι οποίες παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα τόσο για τις τεχνικές παραμέτρους του ζητήματος όσο και για το ιδιοκτησιακό πρόβλημα σε επίπεδο Κρήτης. Σε αυτή την κατεύθυνση ανέλαβα την πρωτοβουλία διενέργειας άμεσης σύσκεψης στο ΥΠΕΝ με την Παγκρήτια Συντονιστική Επιτροπή προκειμένου να αναλυθεί η πορεία και τα επόμενα βήματα για το κρίσιμο αυτό ζήτημα.
3.Αντιμετώπιση τεχνικών προβλημάτων
Διασταύρωση δηλώσεων ΟΠΕΚΕΠΕ-ΑΑΔΕ
Ο διασταυρωτικός έλεγχος ιδιοκτησίας μεταξύ των βάσεων ΟΠΕΚΕΠΕ και ΑΑΔΕ αποτελεί προφανές τμήμα της μεταρρυθμιστικής πολιτικής της Κυβέρνησης και μέτρο αποφυγής προστίμων δεκάδων εκατομμυρίων από την ΕΕ, στα οποία μας οδηγούσε η άναρχη (στρεβλή) πολιτική των προηγούμενων χρόνων. Προκειμένου να διορθωθούν μηχανογραφικές αρρυθμίες που ανέκυψαν, το σύστημα διοικητικών πράξεων του ΟΠΕΚΕΠΕ θα ανοίξει από Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2021 ώστε οι παραγωγοί μέσω των συμβούλων τους (ΚΥΔ, κ.ά.) να μπορούν να προβούν σε διορθωτικές δηλώσεις που αφορούν στις παρακάτω κατηγορίες:
Αντιστοίχιση ΑΤΑΚ με το σωστό αγροτεμάχιο, Αλλαγή ΑΤΑΚ, Αλλαγή του ποσοστού ιδιοκτησίας ανά αγροτεμάχιο, Εισαγωγή του αριθμού ΑΤΑΚ για την κάλυψη της δηλωθείσας έκτασης, Αλλαγές εκ των υστέρων στο ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν δύναται να γίνουν αποδεκτές. Παράλληλα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ολοκληρώνει μηχανογραφικά την υπολογιζόμενη έκταση σε όσα αγροτεμάχια έχουν καταχωρηθεί περισσότεροι από 1 ΑΤΑΚ καθώς και τον προσδιορισμό έκτασης με μηχανογραφική διόρθωση της διαφοράς με την ΑΑΔΕ. Μετά τη διόρθωση των στοιχείων από τους δικαιούχους θα περιληφθούν στην εκκαθάριση όσοι βάσει των νεότερων στοιχείων τη δικαιούνται.
Στις προαναφερθείσες περιπτώσεις που αναδεικνυόταν διαφορά μεταξύ ΑΑΔΕ και ΟΠΕΚΕΠΕ, οι αιτήσεις δεσμεύτηκαν για διασταυρωτικό έλεγχο, με την ολοκλήρωση του οποίου θα καταβληθεί το σύνολο των δικαιούμενων ποσών στην εκκαθάριση του Δεκεμβρίου. Η εκτίμηση του Οργανισμού αναφέρει ότι με αυτόν τον τρόπο το πρόβλημα αντιμετωπίζεται συνολικά σε ποσοστό 95% με εξαίρεση όσους δεν είχαν στις κατοχή τους τα αγροτεμάχια στις 31/5.
Natura
Οι διασταυρωτικοί έλεγχοι στις περιοχές Natura αποτελούν υποχρέωση κάθε κράτους-μέλους της ΕΕ. Υλοποιούνται όπως σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, έτσι ώστε να αποφευχθεί η επικείμενη διαδικασία επιβολής προστίμου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους 43 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία έχει προέλθει από την κακή διαχείριση των προηγούμενων ετών. Η κυβερνητική επιλογή προσαρμογής στους ευρωπαϊκούς κανόνες είναι δεδομένη. Ξεκαθαρίζουμε ότι όσοι παραγωγοί είναι ενταγμένοι σε μέτρα αγροτικής ανάπτυξης εντός περιοχών «NATURA» θα λάβουν κανονικά τις ενισχύσεις τους. Για την εξαίρεση των αρόσιμων εκτάσεων που είναι εντός περιοχών Natura ή γειτνιάζουν με αυτές ως προς τις αρόσιμες εκτάσεις που γειτνιάζουν με περιοχές Natura οι περιπτώσεις αυτές ήδη εξετάζονται αυτεπάγγελτα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και θα διορθωθούν και θα εκκαθαριστούν άμεσα. Παράλληλα, το μηχανογραφικό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ήδη ανοίξει για την υποβολή ενστάσεων με ιδιαίτερη επισήμανση για αρόσιμες καλλιέργειες μέσα σε βοσκοτοπικές εκτάσεις ζήτημα το οποίο δεν θεραπεύεται. Η εκτίμηση του οργανισμού είναι ότι στην ολοκλήρωση της πληρωμής της φετινής χρονιάς οι αποκλίσεις θα αφορούν λιγότερο από το 0,2% των συνολικών εκτάσεων της χώρας με δεδομένο ότι δικαιούχοι επιδοτήσεων δηλωμένων εκτάσεων σε περιοχές Natura που επηρεάστηκαν από τους διασταυρωτικούς ελέγχους αφορούν μόνο 8.052 περιπτώσεις σε σύνολο 591.000 δικαιούχων βασικής ενίσχυσης.
Επιλεξιμότητα
Η ανανέωση του χαρτογραφικού υποβάθρου του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί υποχρέωση απορρέουσα από το ευρωπαϊκό δίκαιο και κάθε χρόνο πρέπει να γίνεται σε ποσοστό 33% .Όπως και στις υποθέσεις Natura, το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ανοικτό και οι ενστάσεις ήδη εξετάζονται με στόχο την καθολική αποπληρωμή των δικαιωμάτων στις πληρωμές του Δεκεμβρίου. Η εκτίμηση του οργανισμού είναι ότι στην ολοκλήρωση της πληρωμής της φετινής χρονιάς οι αποκλίσεις δε θα υπερβαίνουν το 3% σε επίπεδο επικράτειας.
Νεοεισερχόμενοι στο Εθνικό Απόθεμα με νεαρά ζώα
Από τους 29.000 αιτούντες εθνικό απόθεμα, 5.162 ζήτησαν κατανομή βοσκοτόπων για νεαρά, μη παραγωγικά, ζώα. Έτσι, όσοι νεοεισερχόμενοι ζήτησαν εθνικό απόθεμα για νεαρά ζώα, θα λάβουν φέτος το 1/3 των βοσκοτόπων, ακριβώς διότι τα ζώα είναι νεαρά και άρα έχουν λιγότερες ανάγκες, και θα λάβουν κανονικά το υπόλοιπο των δικαιωμάτων τους το επόμενο έτος, και όταν τα ζώα τους έχουν γίνει πλέον παραγωγικά, μετά από επιτόπιο και καθολικό έλεγχο και επιβεβαίωση του ακριβούς αριθμού των δηλωθέντων ζώων με τα πραγματικά. Το πρόβλημα λύνεται καθολικά στηρίζοντας στην πράξη τους νέους που επιθυμούν να μπουν στην παραγωγή.
Μεταβιβάσεις δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος
Έγιναν 42.000 μεταβιβάσεις δικαιωμάτων σύμφωνα με τον κανονισμό του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η ρύθμιση αυτή αφορά 2.000 περιπτώσεις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος του 2020 και αποσκοπεί στην άρση των στρεβλώσεων στο χώρο των δικαιωμάτων και στην ουσία της καταστρατήγησης της έννοιας και της ίδιας της ύπαρξης του εθνικού αποθέματος. Με συνέπεια ευθύνης απέναντι στο σύνολο των παραγωγών, απαγορεύεται η μεταβίβαση περιπτώσεις στρέβλωσης όπως ακριβώς ορίζει ο κανονισμός πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ και τα δικαιώματα γυρνούν στον κουμπαρά του ΕΑ για την επόμενη χρονιά. Εξαιρούνται βέβαια περιπτώσεις ανωτέρας βίας. Η ολοκλήρωση του ελέγχου των μεταβιβάσεων (εκτός του 2020) αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος Νοέμβριου προκειμένου οι παραγωγοί να μπορέσουν να πληρωθούν κανονικά το Δεκέμβριο. Παράλληλα, όσοι από τους δικαιούχους εθνικού αποθέματος το 2020 χάνουν τα δικαιώματα τους θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία με την νέα προγραμματική περίοδο που ξεκινάει το 2023 αρκεί να καλύπτουν τις προϋποθέσεις της ΚΥΑ, τις παραμέτρους του ενεργού αγρότη και κυρίως αφού δεσμευτούν ότι θα παραμείνουν στην παραγωγική διαδικασία χωρίς αστερίσκους.
Ειδικές περιπτώσεις μισθωτηρίων – κατανομή δημόσιου βοσκοτόπου
Ενεργοί Κτηνοτρόφοι που ενεργοποιούν δικαιώματα σε εκτάσεις με ιδιωτικά μισθωτήρια συμβόλαια η συμβόλαια Δήμων και Μοναστηριών, που παρά τη βούλησή τους ο εκμισθωτής αποσύρει τις συμβάσεις μισθώσεων, θα έχουν τη δυνατότητα να προσκομίσουν τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία στον ΟΠΕΚΕΠΕ προκειμένου να αποδείξουν την αδυναμία ανανέωσης της ιδιωτικής μίσθωσης και να αιτηθούν δικαιωμάτων για ενεργοποίηση σε δημόσιο βοσκότοπο. Επιπρόσθετα, θίξαμε και το ζήτημα του ελέγχου περιπτώσεων οπού παραγωγοί που έχει μεταβληθεί η επιλεξιμότητα των αγροτεμαχίων τα οποία δηλώνουν πρέπει επίσης να καλυφθούν. Είναι ξεκάθαρο ότι η διαδικασία αυτή θα λάβει χώρα μετά την πληρωμή του Δεκεμβρίου, ώστε να μην διαταραχθεί ή καθυστερήσει η ομαλή ολοκλήρωση της πληρωμής του συνόλου των δικαιούχων.
Τέλος, προκειμένου να είναι απολυτά αποκρυσταλλωμένη και χωρίς κενά σημεία η ξεκάθαρη βούληση επίλυσης όλων των παραπάνω ζητημάτων πρότεινα και έγινε αποδεκτή από τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ η σύσταση τετραμελούς (ένας από κάθε νομό) ομάδας εργασίας του συντονιστικού προκειμένου να συνεργαστεί με τη διοίκηση και τα στελέχη του οργανισμού στην έδρα του τόσο για την καλύτερη παρακολούθηση των διαδικασιών μέχρι την εξόφληση του Δεκέμβριου όσο και για την αντιμετώπιση εξειδικευμένων ζητημάτων.
Κλείνοντας, θέλω να ευχαριστήσω τόσο το συντονιστικό της Κρήτης όσο και όλους τους παραγωγούς που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις για τη θεσμική υπευθυνότητα που επέδειξαν ξεκαθαρίζοντας ότι είμαστε δίπλα τους με υπεύθυνες θέσεις, ουσιαστικά σταθερά και φυσικά όχι ευκαιριακά και ανάλογα με το ρόλο μας να τους χαϊδεύουμε τα αυτιά ως αγανακτισμένους σε περίοδο αντιπολίτευσης και κατά την κυβερνητική περίοδο να τους λέμε τραμπούκους.
Επιπρόσθετα, οφείλω να τονίσω ότι είναι αυτονόητο ότι πρέπει να δώσουμε την ώθηση στους παραγωγούς να γυρίσουν σελίδα και με όχημα τη νέα ΚΑΠ να εξελίξουν τις εκμεταλλεύσεις τους. Σήμερα, οφείλουμε περισσότερο από ποτέ να στηρίξουμε την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία για να βρει το σθένος να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της αγοράς και έτσι να έχουν τα προϊόντα μας τη θέση που τους αξίζει. Για να γίνει αυτό θέλουμε τους παραγωγούς σύμμαχους προκειμένου να κτιστεί μια σταθερή σχέση εμπιστοσύνης. Αυτή τη σχέση επιχειρούμε να εγκαινιάσουμε με ένα δικαιότερο, καλύτερό και ολοκληρωμένο πλαίσιο που δεν πρόκειται να αδικήσει κανέναν ο οποίος επενδύει κόπο, χρόνο και προσπάθεια ενισχύοντας την παραγωγική δυναμική της Κρήτης και ευρύτερα της χώρας μας.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019